24 października obchodzony jest Dzień Organizacji Narodów Zjednoczonych. W tym roku dla Ukrainy jest to 607. dzień pełnowymiarowej napaści Federacji Rosyjskiej i prawie dekada rosyjskiej agresji. Rozpętując pierwszą wojnę na pełną skalę na kontynencie europejskim od czasów II wojny światowej, Rosja próbuje zniszczyć powojenny porządek międzynarodowy, którego fundamentalnym elementem jest ONZ.
Dziś rola ONZ jako jedynej globalnej organizacji z kompleksową listą zadań jest kluczowa dla ludzi na całym świecie. Świecie, w którym miliony ludzi żyją w ciągłym napięciu z powodu konfliktów i ataków terrorystycznych, tak jak dzieje się to obecnie w Ukrainie, na Bliskim Wschodzie i krajach Afryki.
W tym kontekście Ukraina postrzega reformę ONZ nie tylko jako sposób na zwiększenie skuteczności organizacji, ale także jako gwarancję międzynarodowego porządku opartego na zasadach i poszanowaniu prawa międzynarodowego. Agresja Rosji przeciwko Ukrainie przekonująco dowodzi, że kluczowym zadaniem w tym zakresie jest nie tylko przywrócenie zdolności ONZ, w szczególności Rady Bezpieczeństwa, do podejmowania właściwych decyzji w odpowiedzi na zagrożenia dla pokoju lub naruszenia pokoju, ale także zapewnienie ich właściwej realizacji w celu szybkiego powstrzymania tych zagrożeń. Wykorzystanie prawa weta wymaga zreformowania, ponieważ nie może ono służyć jako broń dla tych, którzy mają obsesję na punkcie nienawiści i wojny. Zapewnienie Zgromadzeniu Ogólnemu ONZ realnej możliwości uchylenia weta, legalność pozostania Rosji jako stałego członka Rady Bezpieczeństwa oraz jej spełnianie kryterium "państwa miłującego pokój" w rozumieniu art. 4 Karty Narodów Zjednoczonych powinny stać się nieodłącznymi elementami procesu reformy ONZ.
W swoim przemówieniu na posiedzeniu Rady Bezpieczeństwa ONZ we wrześniu 2023 r. Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski powiedział: "Jestem przekonany, że Karta Narodów Zjednoczonych może naprawdę służyć na rzecz pokoju i bezpieczeństwa w skali globalnej. Ale aby tak się stało, wieloletnie rozmowy i projekty dotyczące reformy ONZ muszą stać się konkretnym procesem reformy ONZ". Ambitne zadania osiągnięcia Celów Zrównoważonego Rozwoju i Wspólnej Agendy zostaną osiągnięte tylko wtedy, gdy przywrócony zostanie szacunek dla Karty Narodów Zjednoczonych w jej całości.
ONZ, od początku pełnowymiarowej inwazji, stała się uniwersalną platformą budowania i demonstrowania międzynarodowej solidarności z Ukrainą. Podczas 11. nadzwyczajnej sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ przyjęto sześć rezolucji, z których ostatnia, "Zasady Karty Narodów Zjednoczonych jako podstawa wszechstronnego, sprawiedliwego i trwałego pokoju w Ukrainie", została poparta przez 141 państw członkowskich. Rezolucja ta wyraźnie odzwierciedla wizję osiągnięcia pokoju w Ukrainie, zaproponowaną przez Prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego w Ukraińskiej Formule Pokoju. Wszystko to jest ważną częścią międzynarodowego zestawu narzędzi do pociągnięcia Rosji do odpowiedzialności.
Doceniamy wysiłki ONZ mające na celu humanitarną reakcję na konsekwencje pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę oraz udzieloną pomoc, zwłaszcza przez zespół ONZ obecny w Ukrainie.
Obecnymi wyzwaniami, które wymagają szybkiej odpowiedzi ze strony systemu ONZ, są dostawy irańskich bezzałogowych statków powietrznych do Federacji Rosyjskiej z naruszeniem odpowiednich rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ, trwająca okupacja elektrowni jądrowej w Zaporożu oraz ciągły ostrzał ukraińskiej ludności cywilnej.
Ukraina pozostaje oddana współpracy w ramach ONZ. Zapewnienie w praktyce suwerennej równości państw, nienaruszalności granic, niestosowania siły lub groźby użycia siły pozwoli nam wszystkim skutecznie pracować nad rozwiązywaniem globalnych wyzwań dla ludzkości.